اچ ایندکس یا h-index چیست؟
اچ ایندکس یا (شاخص اچ) h-index، یک شاخص علمی برای ارزشیابی و قدرت تاثیر گذاری یک پژوهشگر در حوزه و رشته تخصصی خود می باشد. این شاخص نشان دهنده سهم پژوهشگر در توسعه علمی رشته تخصصی می باشد. شاخص اچ (شاخص h) در واقع بهترین و شناخته شده ترین شاخص برای ارزیابی کیفیت علمی پژوهشگران این شاخص می باشد. شاخص اچ (اچ ایندکس) برای گوگل اسکولار (Scholar Google) و اسکوپوس Scopus و همچنین JCR و WOS که نمایه های ISI هستند محاسبه می شود. انگیزه اصلی تدوین چنین شاخصی (شخص اچ) از سوی جورج هیرش این بود که بسیاری از پژوهشگران مقالات و کتب زیادی را به چاپ می رساندند ولی تاثیر گذاری چندانی روی حیطه تخصصی خود نداشتند این موضوع باعث شد تا شاخصی کیفی از سوی وی برای اثر گذاری کیفی پژوهشگران و همچنین بهره وری آنان در علم تدوین شود تا از این طریق تنها به معیار کمیت و تعداد بالای مقالات و کتب چاپ شده اکتفا نشود.
نحوه محاسبه اچ ایندکس یا h-index
شاخص اچ ایندکس یا h-index یک شاخص موثر برای مقایسه تاثیر گذاری کیفی پژوهشگران در یک رشته تخصصی می باشد. نحوه محاسبه شاخص اچ بسیار ساده می باشد. دقت بفرمایید چون اچ ایندکس برای گوگل اسکولار (Google Scholar) و اسکوپوس Scopus محاسبه می شود شما می توانید براحتی با ساخت صفحات مربوطه در گوگل پژوهشگر و اسکوپوس، شاخص h خود را مشاهده نمایید. به عنوان مثال تصور کنید محققی 10 مقاله در رشته تخصصی خود به چاپ رسانده باشد و به هریک از مقاله های چاپ شده از سوی وی حداقل 10 بار از سوی پژوهشگران دیگر ارجاع یا reference داده شده باشد. در این صورت میزان اچ ایندکس یا شاخص اچ H-Index یک پژوهشگر برابر با 10 می باشد. هرچه قدر شاخص اچ یا شاخص h بزرگتر و بیشتر باشد باشد، نشان از کیفیت تولیدات علمی یک پژوهشگر داشته و تعیین کننده میزان اثر گذاری فرد در جامعه علمی خواهد بود. به عنوان مثالی دیگر می توان گفت که اگر شاخص h محققی برابر 20 باشد، بدان معناست که به 20 عنوان از مقالات این محقق، هر یک دست کم 20 بار (و یا بیشتر) استناد شده است.
مزایای افزایش اچ ایندکس یا H-Index (شاخص اچ) برای دانشجویان
همانطور که اشاره شد اچ ایندکس یا H-Index نشان از کیفیت کارهای علمی و اثر گذاری پژوهشگران در جامعه علمی دارد. این شاخص در بسیاری از مجامع علمی معیار انتخاب دانشمند برتر و همچنین تعیین کننده انتخاب فرد به عنوان نامزد جایزه نوبل در حوزه های علمی می باشد. اما یکی از مزایای شاخص اچ (شاخص h) افزایش شانس اپلای پژوهشگران و دانشجویان ایرانی برای دروره دکتری در دانشگاه خارجی و معتبر می باشد. به این ترتیب که دانشجویانی که داری این شاخص باشند احتمال پذیرفته شدن در دانشگاه های معتبر خارجی را در دوره دکتری خواهند داشت. علاوه براین این شاخص ملاک خوبی برای انتخاب جهت فرصت های شغلی آکادمیک و دانشگاهی قلمداد می شود.
مزایایی افزایش اچ ایندکس یا H-Index اعضای هیئت علمی دانشگاه ها و اساتید
اچ ایندکس (شاخص h) یکی از شاخص های معتبر جهانی برای قضاوت در مورد نفوذ علمی و اثر گذاری اعضای هیئت علمی در رشته های تخصصی است. افزایش شاخص h یا افزایش h-index نشان دهنده کیفیت تولیدات علمی اساتید در عرصه ملی و بین المللی به شمار می رود و برخی اوقات نیز نشان دهنده شهرت اساتید در حوزه تخصصی آنها به شمار می رود. افزایش شاخص اچ (شاخص h) موجب شده که تنها کمیت مقالات و کتب چاپ شده معیار قضاوت نباشد و بیشتر کیفیت و سهم اعضای هیئت علمی در توسعه حوزه های علمی مد نظر قرار گیرد.
مزایایی افزایش اچ ایندکس یا ارتقای h-index
بالا بردن شناس اعضای هیئت علمی برای انتخاب دانشمند برتر در سطح ملی و بین المللی با افزایش اچ ایندکس
مقایسه کردن بهره وری علمی و اثر گذاری اساتید با یکدیگر در حوزه تخصصی با افزایش اچ ایندکس
اعطای گرانت های پژوهشی بیشتر بر مبنای اچ ایندکس یا شاخص اچ H-Index
ارتقای شهرت علمی اساتید بر مبنای اچ ایندکس (h-index)
ارتقای شانس اعضای هیئت علمی برای فرصت های مطالعاتی بر مبنای اچ ایندکس یا H-Index
بالا بردن شانس اعضای هیئت علمی برای قبولی در دوره های پست دکتری یا فوق دکتری با افزایش شاخص اچ
بالابردن شانس اساتید برای پذیرفته شدن به عنوان عضو هیئت علمی در دانشگاه های خارجی با افزایش اچ ایندکس
نشان دهنده میزان اقبال حوزه علمی از مقالات منتشر شده اعضعی هیئت علمی باشد (افزایش اچ ایندکس).
شانس دعوت از اعضای هیئت علمی برای حضور در مجامع و همایش های علمی را افزایش می دهد (افزایش اچ ایندکس).
شانس دعوت از اعضای هیئت علمی را برای داوری مقالات معتبر ISI و SCOPUS و .. را افزایش می دهد (افزایش h).
شانس پذیرفته شدن مقالات اعضای هیئت علمی را در پایگاه های معتبر مانند ScienceDirect & Taylor and Francis Springer, Emerald,
افزایش اچ ایندکس (افزایش شاخص h)، افزایش ارجاع دهی برای چه پایگاه هایی صورت میگیرد؟
همانطور که می دانید افزایش رفرنس دهی و افزایش سایتیشن (افزایش Citation) رابطه مستقیمی با بهبود اچ ایندکس یا H-Index (افزایش شاخص اچ) پژوهشگران دارد. افزایش رفرنس دهی به مقالات چاپ شده محققان موجب می شود که مقالات چاپ شده بیشتر در معرض دید پژهشگران دیگر قرار گرفته و در واقع اقبال پژوهشگران دیگر به ارجاع دهی و رفرنس دهی نسب به آنها بیشتر شود و در نهایت شاخص h پژوهشگر ارتقا یابد.
افزایش اچ ایندکس (افزایش h-index) در گوگل اسکولار Scholar Google
افزایش شاخص h (افزایش h-index) در ISI با نمایه WOS
افزایش اچ ایندکس برای مجلات ISI JCR با ضریب تاثیر impact factor
افزایش اچ ایندکس (h-index) دراسکوپوس Scopus
افزایش h-index در پابمد PubMed پزشکی
افزایش شاخص اچ (h-index) در مدلاین Medline پزشکی
اگر تمایل به استفاده از خدمات مشاوره رایگان گروه پژوهشی دانش آسا برای افزایش اچ ایندکس (h-index) مقاله، افزایش شاخص اچ (h-index) برای گوگل اسکولار Scholar Google، افزایش شاخص اچ (h-index) برای اسکوپوس Scopus، نحوه افزایش h-index یک محقق، افزایش استناد به مقاله در JCR و WOS، افزایش استناد به مقالات اساتید در اسکوپوس Scopus دارید، کافی است سفارش خود را ثبت نمایید یا با شماره موسسه در ساعات اداری تماس بگیرید و یا با ایمیل info.daneshasa@gmail.com در ارتباط باشید.
